Źródła
Jesteś tu: Baza wiedzy / Geografia / Geografia fizyczna ogólna / Wody powierzchniowe / Źródła
Źródła
Źródła są punktowymi obiektami hydrograficznymi.
Tworzą je wody podziemne, które samoczynnie wypływają na powierzchnię ziemi. Wody te wypływają pod wpływem siły ciężkości i ciśnienia hydrostatycznego.
Źródła występują na wszystkich obszarach z wyjątkiem stref podbiegunowych, dla których charakterystyczna jest wieczna marzłoć oraz stref suchych i półsuchych, gdzie zwierciadło wód podziemnych zalega zbyt głęboko.
Klasyfikacja źródeł ze względu na stopień mineralizacji wód:
- słodkie
- mineralne
Klasyfikacja źródeł ze względu na termikę wód:
- ciepłe - gdy wypływająca ze źródła woda ma temperaturę wyższą od średniej rocznej temperatury powietrza na danym obszarze
- zwykłe - gdy wypływająca ze źródła woda ma temperaturę równą średniej rocznej temperaturze powietrza na danym obszarze
- zimne - gdy wypływająca ze źródła woda ma temperaturę niższą od średniej rocznej temperatury powietrza na danym obszarze
Klasyfikacja źródeł ze względu na budowę geologiczną i rzeźbę terenu:
- warstwowe - charakterystyczne dla pogranicza warstw: przepuszczalnej i nieprzepuszczalnej przeciętych powierzchnia terenu
- szczelinowe (zstępujące i wstępujące) - gdy woda wypływa ze szczelin skalnych
- uskokowe - gdy woda wypływa ze szczeliny lub wzdłuż powierzchni uskokowej oddzielającej warstwy warstwy wodonośne od nieprzepuszczalnych.
- krasowe (wywierzyska) - charakterystyczne dla skał podlegających procesom krasowym, czyli wapieni, dolomitów, gipsów i anhydrytów
Z obszarami czynnego wulkanizmu związane są gejzery i źródła gazujące.
- gejzery - są specyficznym rodzajem źródeł termalnych. Wyrzucają one w regularnych bądź nieregularnych odstępach czasowych parę wodną i gorącą wodę. Występują głównie: na Islandii, Kamczatce, w Stanach Zjednoczonych (Yellow Stone), w Japonii i Nowej Zelandii.
- źródła gazujące - wyprowadzają na powierzchnię wodę zgazowaną (mieszaninę wody i gazu). Należą tu saffoni (Włochy - Toskania) wyziewy pary wodnej , dwutlenku węgla i siarkowodoru oraz szczawy - wyziewy wód wodorowęglanowych zawierających dwutlenek węgla.