Moje prawa i obowiązki
Jesteś tu: Baza wiedzy / Historia / Historia - podstawy / Oto ja / Moje prawa i obowiązki
Moje prawa i obowiązki
Każdy z nas: duży, mały, stary, młody, jest człowiekiem. To oznacza, że nie można nas traktować jak rzecz, czy bezwolną istotę. W szczególnej sytuacji są dzieci. Nie są dorosłe, co oznacza między innymi to, że nie posiadają pełnych praw obywatelskich. Ale w związku z tym nie mogą być traktowane jako "ćwierć-" czy "półludzie", których można zmuszać do wszystkiego, nie dbać o ich godność, nie pytać o zdanie.
Dzieci mają swoich rodziców lub opiekunów. To oni powinni je chronić, zapewnić im opiekę. Niestety nie zawsze tak jest. Coraz częściej słyszymy o złym traktowaniu najmłodszych, i to nie tylko przez "obcych", ale również "najbliższych". Jest to przerażające i trzeba temu zapobiegać i przeciwstawiać się - w takich sytuacjach pomocy, opieki i wsparcia poszkodowanym powinno obok sąsiadów, znajomych i nieznajomych, udzielić państwo.
Pamiętajmy, że przede wszystkim najmniejsi i najsłabsi spośród nas potrzebują obecności kogoś, kto zapewni im bezpieczeństwo. I to, by nikt nas nie bił, okradał czy oszukiwał, jak również takie byśmy mogli mieć swoje małe i duże tajemnice, prawo do własnego zdania, różnienia się od innych i odmowy zrobienia czegoś, co jest złe. Oczywiście to co robimy i mówimy musi być zgodne z obowiązującym prawem oraz nie powinno naruszać godności innych.
Ponieważ na świecie prawa dzieci, czyli małych ludzi, były łamane, powstała "Konwencja o prawach dziecka", w której ujęto najważniejsze zasady, których powinni przestrzegać dorośli oraz prawa, jakie powinny mieć dzieci. Wszystkie państwa zrzeszone w Organizacji Narodów Zjednoczonych mogą dobrowolnie uznać i przestrzegać tej konwencji. Polska ratyfikowała ją (czyli podpisała, uznała i zobowiązała się do przestrzegania) w 1991 roku.
Konwencja o prawach dziecka mówi między innymi, że:
- Nikt nie ma prawa dziecka zmuszać do czegokolwiek, a szczególnie do zrobienia czegoś złego.
- Nikt nie ma prawa dziecka poniżać, krzywdzić, bić, wyzywać.
- Dziecko ma prawo otrzymać w potrzebie pomoc i opiekę.
- Dziecko ma prawo do własnego zdania.
- Dziecko ma prawo do tajemnic.
- Nikt nie ma prawa bez pytania czytać korespondencji dziecka.
- Dziecko ma prawo uczyć się i powinno mieć zapewniony dostęp do edukacji.
- Nikt nie ma prawa prześladować dziecka, które różni się od innych np. kolorem skóry, zdrowiem, urodą.
- Wszyscy powinni przestrzegać praw dziecka.
Rzecznik praw ucznia. Kodeks Praw Ucznia
Jesteśmy uczniami. Wiążą się z tym niemałe obowiązki. Przecież naukę można traktować jako pracę młodego człowieka. Mamy zatem godziny pracy, konkretne zadania do wykonania oraz oceny, które informują nas o tym, jak pracujemy (niektórzy nawet porównują je do wynagrodzenia za wykonaną pracę).
Nauka, czyli przygotowanie do przyszłego dorosłego życia, jest niezmiernie ważnym etapem. Nie powinniśmy pozwalać sobie na brak zaangażowania i lekceważenie obowiązków szkolnych.
Jednak jako uczniowie mamy nie tylko obowiązki, ale również prawa. Chronią nas one, podobnie jak prawo pracy chroni dorosłych pracowników. Dawniej w celu uporządkowania sytuacji uczniów w całej Polsce obowiązywał "Kodeks ucznia", w którym zawarte były podstawowe prawa i obowiązki dziatwy szkolnej. Dzisiaj sytuacja trochę się zmieniła. Każda szkoła tworzy własne przepisy zawarte w Statucie i Regulaminie szkoły oraz Wewnątrz-szkolnym systemie oceniania. Muszą być one zgodne z prawem ogólnopolskim (np. Konstytucja, czy Ustawa o oświacie) i uznawanym przez Polskę międzynarodowym (np. Konwencja o Prawach Dziecka ONZ). W większości szkół istnieje specjalna osoba - Rzecznik Praw Ucznia, który pomaga uczniom egzekwować ich prawa.
PAMIĘTAJMY, ŻE...
- Mamy prawo nie siedzieć w szkole od rana do wieczora - liczbę godzin pracy reguluje m.in. prawo pracy.
- Mamy prawo do odpoczynku - m.in. powinniśmy być odciążeni od nauki w czasie weekendu (słynne nie zadawanie prac domowych z piątku na poniedziałek), czy przestrzeganie czasu pracy na lekcji i odpoczynku na przerwie (pamiętajmy, że my też musimy się do tego stosować i np. nie spóźniać się na zajęcia).
- O pracy klasowej powinniśmy być powiadamiani z tygodniowym wyprzedzeniem. Nauczyciel musi przed nią przeprowadzić powtórzenie.
- W ciągu tygodnia nauki nie może być zbyt dużo sprawdzianów (najczęściej 2-3), chyba że się na nie zgodzimy. Na pewno nie może być więcej niż jedna praca klasowa dziennie (NIE DOTYCZY KARTKÓWEK, które zastępują zwykłą odpowiedź ustną).
- W szkole również obowiązuje Konwencja o Prawach Dziecka ONZ, mówiąca m.in. o tym, że mamy prawo do właściwego traktowania.
