Komunikacja

Komunikacja jest systemem technicznym, organizacyjnym i funkcjonalnym zajmującym się przemieszczaniem pasażerów i towarów (transport) oraz przekazywaniem informacji na odległość (łączność).

TRANSPORT

• lądowy - kolejowy, samochodowy, rurociągowy
• wodny - śródlądowy i morski
• powietrzny - lotniczy

Transport kolejowy
 

• odgrywa mniejszą rolę niż samochodowy
• ma znaczenie przy przewozie ładunków masowych na duże odległości, głównie w krajach w których gospodarka jest zdominowana przez przemysł wydobywczy i ciężki
• najwięcej ładunków (w tono-km) przewożą koleje Stanów Zjednoczonych, Rosji, Chin, Indii i Ukrainy
• najwięcej pasażerów przewożą koleje Japonii, Chin, Indii i Rosji
• przewozach międzynarodowych utrudnieniem jest nierównomierne rozmieszczenie sieci kolejowej głównie w Afryce, Azji i Ameryce Południowej

Gęstość sieci kolejowej w poszczególnych krajach jest różna:

• największą gęstość linii kolejowych mają w przeliczeniu na 100 km2: Szwajcaria, Niemcy, Czechy
• najmniejszą gęstość linii kolejowych mają w przeliczeniu na 100 km2: Australia, Rosja, Chiny i Kanada - są to przede wszystkim kraje rzadko zaludnione o dużej powierzchni

• Paryż - Lyon
• Paryż - Lille i Calaise (tzw. TGV - Nord)

W Niemczech ( ICE):

• Hanower - Wurzburg
• Mannheim - Stuttgard
• oraz w Japonii (Hikari), we Włoszech (ETR)

Zalety szybkiej kolei elektrycznej:

• zużywa dwa razy mniej energii niż samochód
• zużywa ok. cztery razy mniej energii niż samolot
• minimalizuje czas podróży

Transport samochodowy
 

• jest dominującym rodzajem transportu w przewozach pasażerów i ładunków na krótkich i średnich dystansach
• jego funkcjonowanie zależy przede wszystkim od jakości i gęstości dróg
• najwięcej ładunków (w tono-km) przewożą samochody w Stanach Zjednoczonych, Japonii, Niemczech i Rosji
• najwięcej pasażerów przewożą samochody w Rosji, Japonii, Turcji, Niemczech i Stanach Zjednoczonych
• obecnie pod względem masy ładunków w przewozach międzynarodowych ustępuje jedynie transportowi morskiemu

Podział dróg ze względu na pełnione funkcje:

• lokalne
• krajowe
• międzynarodowe

Autostrady:

• są kosztownym przedsięwzięciem stąd stać na nie tylko niektóre kraje
• w Europie Zachodniej stanowią 1,2% długości dróg
• najwyższy ich udział na świecie mają: Japonia 3% i Kanada 2%

Najwięcej autostrad w Europie posiadają:

• Niemcy
• Belgia
• Holandia
• Francja
• Wielka Brytania

Transport rurociągowy

• jest najtańszym środkiem masowego transportu
• odgrywa dużą rolę w handlu międzynarodowym

Rurociągami transportowane są:

• węglowodory płynne i gazowe (ropa naftowa i gaz ziemny)
• woda

Zalety tej dziedziny transportu:

• tania eksploatacja rurociągów
• oszczędność miejsca
• szybki transport
• wpływ na środowisko

Najdłuższą sieć rurociągów mają:

• Stany Zjednoczone Ameryki (ropociągi: 340 tys. km, gazociągi: 400 tys. km)
• Rosja (ropociągi: 48 tys. km, gazociągi: 140 tys. km)

Transport wodny śródlądowy

• charakteryzuje się stosunkowo długim czasem dostawy (ze względu na zmiany klimatyczne)
• głównie wykorzystywany jest do przewozu ładunków masowych w dużych partiach: węgla, drewna, rud żelaza, materiałów budowlanych , surowców chemicznych
• największą rolę odgrywa w Stanach Zjednoczonych i Europie

Drogi transportu:

• naturalne - rzeki , jeziora
• sztuczne - kanały, sztuczne zbiorniki wodne

Systemy żeglugi śródlądowej:
 

• Europa: Ren, Dunaj, Rodan, Sekwana, Dniepr, Odra, Łaba, Pad, Wołga
• Ameryka Północna: system Wielkich Jezior i rzeki Św. Wawrzyńca oraz Missisipi, Missouri
• Ameryka Południowa: Amazonka, Parana, Paragwaj
• Azja: Ganges, Jangcy, Amur
• Afryka: Zambezi, Niger

Transport morski


W strukturze przewozowej dominują ładunki masowe: płynne (jak ropa naftowa) oraz suche (węgiel kamienny, rudy żelaza, zboża i owoce)

Rodzaje transportu morskiego:

• międzykontynentalny
• kabotażowy - przewozy międzyregionalne

Rodzaje żeglugi kabotażowej:

• mały kabotaż - w obrębie jednego morza
• duży kabotaż - w obrębie wielu mórz

Największe porty morskie świata:

• Rotterdam
• Antwerpia
• Marsylia
• Chiba
• Singapur
• Hongkong 
• Houston 
• Nagoja
• Jokohama
• Kawasaki

Rodzaje portów:

1. wyspecjalizowane:
   
   - Ras Tanura w Arabii Saudyjskiej, Charg w Iranie, Mina al.-Ahmadi w Kuwejcie, Maracaibo w Wenezueli (ropa naftowa)
   - Lulea w Szwecji (rudy żelaza)
   - Hampton Road w Stanach Zjednoczonych (węgiel kamienny)
   - Santos w Brazylii (kawa i kakao)
   - Thunder Bay w Kanadzie (zboża)
   - Bordeaux we Francji (wina)
   
   
2. uniwersalne: Rotterdam, Antwerpia, Hamburg, Marsylia

Transport lotniczy

• jest najnowocześniejszą gałęzią transportu i zarazem bardzo kapitałochłonną
• najwięcej ładunków (w tono-km) przewożą samoloty: Stanów Zjednoczonych, Japonii, Niemiec, Francji, Wielkiej Brytanii
• najwięcej pasażerów przewożą samoloty: Stanów Zjednoczonych, Japonii, Wielkiej Brytanii, Rosji, Niemiec

Zalety transportu lotniczego:

• przewozi towary (świeże owoce, warzywa, kwiaty) i ludzi z dużą prędkością
• powoduje niewielkie zanieczyszczenie środowiska
• przydatny w dostarczaniu poczty ekspresowej

Największe porty lotnicze na świecie:

• O'Hare ( w rejonie Chicago) 
• Forth Worth (w Dallas)
• JFK Airport (pod Nowym Jorkiem)
• Haneda (w Tokio)
• Heathrow (pod Londynem)
• Charles de Gaulle (pod Paryżem)

Największe towarzystwa lotnicze:
 

1. Lufthansa
2. Air France
3. British Arways
4. Air India
5. Alitalia 
6. JAL
7. KLM
8. SAS

ŁĄCZNOŚĆ

Łączność bierze udział w prawidłowym funkcjonowaniu wszystkich dziedzin życia społecznego i gospodarczego. Należy do najbardziej kapitałochłonnych dziedzin współczesnej komunikacji.

Podział łączności:

• przewodowa (telefony, teleksy, poczta elektroniczna)
• bezprzewodowa (poczta, radio, telewizja, telefonia komórkowa)

Miarą rozwoju łączności jest liczba telefonów przypadająca na tysiąc mieszkańców:

• Stany Zjednoczone ok. 1000 telefonów
• Etiopia, Pakistan - 3 do 7 telefonów
• Polska ok. 140 telefonów